Κατηγορίες ελαιολάδου

Κατηγορίες ελαιολάδου όπως αυτές έχουν καθοριστεί από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου.

Το ΔΣΕ με αποφάσεις του που βασίζονται σε ορισμένα κριτήρια και χαρακτηριστικά, κατατάσσει το ελαιόλαδο σε διάφορες κατηγορίες. Κατά τη διεθνή συνάντηση, του 1985, καθιερώθηκαν οι παρακάτω κατηγορίες ελαιόλαδου που ισχύουν μέχρι σήμερα.

Ελαιόλαδο
Είναι το λάδι το οποίο παραλαμβάνεται αποκλειστικά και μόνο από τον καρπό της ελιάς.(Olea europa, Sativa, Hoffg, Link). Δεν περιλαμβάνονται τα λάδια τα οποία εξάγονται με διαλύτη, ούτε τα εστεροποιημένα και τα μείγματα άλλων λαδιών. Ο χαρακτηρισμός ελαιόλαδο, όταν χρησιμοποιείται μόνος του, δεν αναφέρεται σε καμιά περίπτωση στο πυρηνέλαιο.
Παρθένο ελαιόλαδο
Είναι το ελαιόλαδο το οποίο παραλαμβάνεται από τον καρπό της ελιάς με μηχανικά ή φυσικά μέσα και κατά την παραλαβή του εφαρμόζονται συνθήκες οι οποίες δεν προκαλούν αλλοιώσεις στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του. Το ελαιόλαδο της κατηγορίας αυτής δεν έχει υποβληθεί σε καμιά επεξεργασία, εκτός από πιθανή μετάγγιση, φυγοκέντριση και διήθηση.
Παρθένο ελαιόλαδο κατάλληλο για κατανάλωση
Το ελαιόλαδο αυτό, το οποίο μπορεί να φέρει και τον χαρακτηρισμό φυσικό, περιλαμβάνει τους εξής τύπους:
-Παρθένο ελαιόλαδο-Εξαιρετικό ή έξτρα (virgin olive oil - extra). Είναι παρθένο ελαιόλαδο με άμεμπτη γεύση και οσμή και με μέγιστη οξύτητα, εκφρασμένη σε ελαϊκό οξύ, 1g/100g λαδιού.
-Παρθένο ελαιόλαδο-Εκλεκτό ή φίνο (virgin olive oil - fine). Είναι παρθένο ελαιόλαδο με άμεμπτη γεύση και οσμή και με μέγιστη οξύτητα, εκφρασμένη σε ελαϊκό οξύ, 1,5g/100g λαδιού.
-Παρθένο ελαιόλαδο-Κουράντε ή ημίφινο ή κανονικό (virgin olive oil semi-fine). Είναι το παρθένο ελαιόλαδο με καλή γεύση και οσμή και με οξύτητα, εκφρασμένη σε ελαϊκό οξύ 3g/100g λαδιού. Στην οξύτητα του παραπάνω ελαιόλαδου δίνεται μια ανοχή 10% δηλαδή, μέχρι 3,3g/100g λαδιού.
Παρθένο ελαιόλαδο ακατάλληλο για κατανάλωση όπως έχει (virgin olive oil lampante)
Το ελαιόλαδο αυτό φέρει το χαρακτηρισμό λαμπάντε. Είναι ελαιόλαδο με κακή γεύση και οσμή ή με μέγιστη οξύτητα, εκφρασμένη σε ελαϊκό οξύ, μεγαλύτερη από 3,3g/100g λαδιού. Το ελαιόλαδο της κατηγορίας αυτής προορίζεται για ραφινάρισμα ή για βιομηχανική χρήση.
Ραφιναρισμένο ελαιόλαδο (Refined olive oil) Είναι το ελαιόλαδο το οποίο παραλαμβάνεται από παρθένο ελαιόλαδο με ραφινάρισμα, το οποίο όμως δεν προκαλεί αλλαγές στην αρχική δομή των γλυκεριδίων.
Ελαιόλαδο ή γνήσιο ελαιόλαδο ή αγνό ή κουπέ (pure olive oil)
Είναι μείγμα παρθένου ελαιόλαδου, κατάλληλου για κατανάλωση και ραφιναρισμένου ελαιόλαδου. Συνήθως χρησιμοποιούνται προσμίξεις σε διάφορες αναλογίες παρθένου και ραφιναρισμένου ελαιόλαδου, οι οποίες δίνουν διάφορους τύπους (γνήσιου ελαιόλαδου), τα χαρακτηριστικά των οποίων καθορίζονται με αμοι βαίες συμφωνίες μεταξύ των αγοραστών και των πωλητών. Τα μείγματα αυτά πρέπει να έχουν τα χαρακτηριστικά ποιότητας τα οποία έχουν καθιερωθεί για το γνήσιο ελαιόλαδο.

Αγνό παρθένο ελαιόλαδο ψυχράς έκθλιψης

(Άρθρο από το δικτυακό τόπο www.agrenda.gr του περιοδικού Agrenda).
Γράφει ο/η Ελένη Δούσκα
06.11.07
Βρισκόμαστε στα μέσα του φθινοπώρου. Σε λίγο αρχίζει συλλογή και μεταφορά του ελαιόκαρπου στα ελαιοτριβεία για παραγωγή ελαιόλαδου. Στην εποχή μας, που η ποιότητα είναι το ζητούμενο, είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε πώς λαμβάνεται το παρθένο ελαιόλαδο και τα στοιχεία ελέγχου ποιότητας. Ο καρπός της ελαίας περιέχει σαρκώδες κυτταρικό υλικό, υγράς μορφής γνωστό σαν “λειόσμος” με αναλογία 20-30% ως προς την μάζα του, σε καθαρό λάδι. Το λάδι αυτό το παίρνουμε από την αρχαία εποχή μετά το σπάσιμο (έκθλιψη) του ελαιοκάρπου, αφού προηγουμένως του προσθέσουμε νερό για μείξη, διαχωρισμό των δύο φάσεων (υγράς νερού - υγράς ελαιώδους στιβάδας).
(Ι) Αν το προστιθέμενο νερό είναι θερμοκρασίας μικρότερης των 37 o C , τότε στον υπερφυγοκεντρικό διαχωριστήρα των φάσεων νερού και ελαιώδους στιβάδας, από το λαμβανόμενο μείγμα (κοινά “χαμούρι”), θα λαμβάνουμε αγνό παρθένο ελαιόλαδο ψυχράς έκθλιψης.
(ΙΙ) Αν όμως το προστιθέμενο νερό είναι θερμοκρασίας 45-63 o C , θερμό με υδρατμούς, τότε το λάδι που παίρνουμε από τον διαχωριστήρα θα είναι αγνό απλώς, θερμής έκθλιψης και όχι παρθένο!
Οι αποδόσεις των ελαιοκάρπων σε καθαρό ελαιόλαδο εξαρτώνται από την συμπίεση του “λειόσμου” και θερμού νερού, την θερμοκρασία “χαμουριού”, την ποιότητα και καθαριότητα των ελαιών. Οι παράγοντες απόδοσης έχουν σχέση με τον τρόπον καλλιέργειας των ελαιοδένδρων, την ποικιλία ελαιών, τις κλιματολογικές και εδαφολογικές παραμέτρους, τον βαθμό ωρίμανσης του ελαιοκάρπου, και τρόπο συλλογής του.
Από χημική άποψη, ποιοτικές και ποσοτικές αναλύσεις του λαδιού έδειξαν την ακόλουθο σύσταση, κατά μειωμένη αναλογία περιεκτικότητας: Μεικτά γλυκερίδια ελαϊκού, παλμιτικού, στεατικού, αραχινικού και λινελαϊκού (μέσων) λιπαρών οξέων.

Νοθείας ιστορίες
Λόγω της υψηλής διατροφικής αξίας του ελαιολάδου, του πολύ δύσκολου τρόπου συλλογής ελαιοκάρπου, της πολύπλευρης και πολύμοχθης καλλιέργειας, του δύσκολου μηχανικού τρόπου έκθλιψης, διαλυτοποίησης, διαχωρισμού του και γενικά παραλαβής του από τις ελιές (καρπούς), από παλαιά είναι γνωστό ότι το ελαιόλαδο νοθεύεται με άλλα φυτικά λάδια μικρότερης ποιοτικής και διατροφικής αξίας, και έτσι νοθευμένο κατά το πλείστον δίδεται στον καταναλωτή.
Πρόσφατες έρευνες εγκύρων και υπευθύνων πηγών αποδίδουν νοθεία στο 61% και άνω στις ποσότητες του ελαιολάδου που δίδονται στην κατανάλωση. Για την νόθευση-νοθεία του ελαιολάδου ευρέθη ότι χρησιμοποιούνται από διαφόρους επιτηδείους τα εξής φυτικά έλαια: Σουσαμέλαιο, αραχιδέλαιο, σογιέλαιο, βαμβακέλαιο, ηλιέλαιο.
Από χημικές αναλύσεις ευρέθηκε ότι τα άχρωμα φυτικά λάδια προτιμώνται από νόθευση ελαιολάδων με βαθύ πράσινο χρώμα, πράγμα το οποίον κάνει το πράσινο, αγουρέλαιο, από κορωνέικες ελιές το πιο περιζήτητο, στην αγορά του ελαιολάδου του φρέσκου, σαν ένα είδος επικάλυψης της απάτης της νόθευσης, στην αρχή κάθε εποχής ελαιομαζώματος! Στις περιπτώσεις αυτές μάλιστα η % νόθευση φτάνει έως και 50-50%. Παλαιότερες αναλύσεις έδειξαν και προσμείξεις νοθευμένων λαδιών ακόμη και με ορυκτέλαια!
Η παλαίωση ή γήρανση του ελαιολάδου δείχνεται με τον αριθμό κάπα, ο οποίος δείχνει πόσα εκατοστά του ενός γραμμαρίου ελαιολάδου έχουν υποστεί νόθευση ή αλλοίωση εκ παλαιότητας και κακών συνθηκών συντήρησης: π.χ. 0,16 - 0,18 θεωρούνται φυσιολογικές τιμές έως τα 0,25. Άνω των 0,25 αρχίζει η μείωση ποιότητας.

Παλαιότητας έλεγχος
Έχει παρατηρηθεί ότι το ελαιόλαδο χάνει τις ευεργετικές φυσιολογικές ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό για δύο λόγους:
(α) Λόγω νόθευσης του (β) Λόγω παλαίωσής του: Αλλοιώνονται δηλαδή ορισμένα φυσικά συστατικά μόρια του π.χ. ελαϊκό οξύ, ελαιοπαΐνη, χλωροφύλλη, κ.λπ. και έτσι μειώνεται η διαλυτοποίηση και ανάκτηση από τα όργανα διαφόρων λιποδιαλυτών βιταμινών (Α, D , E , K ) από τις άλλες τροφές, δηλαδή λίπη, πρωτεΐνες και υδατάνθρακες. Δηλαδή μειώνεται η ικανότητα θρέψης ως τροφίμου γενικώς.
Επίσης είναι ευρέως γνωστόν ότι με την πάροδο του χρόνου χάνονται η φυσική οσμή του, η φρέσκια γεύση του και το ζωηρό πρασινοκίτρινο χρώμα του!
Οι συντελεστές μείωσης των ωφελίμων χαρακτήρων ποιότητας του αδιού ελιάς προσδιορίζονται προσεκτικά με τρεις σταθερές χημικές: (α) τον βαθμό ή αριθμό οξύτητάς του, (β) τους αριθμούς ΚΑΠΑ 232,0 ή 270,0 που αναπαριστούν συχνότητες μεγίστης απορρόφησης παλαίωσης και νόθευσης στα αντίστοιχα μήκη κύματος υπέρυθρης ακτινοβολίας, (γ) το βαθμό τάγγισης.

Οξύτητας βαθμός
Από τους βασικούς δείκτες της ποιότητας του ελαιολάδου είναι ο βαθμός ή αριθμός οξύτητας. Αυτός είναι ο αριθμός ml Ν/10 ΝαΟΗ διαλύματος υδατικού, που χρειαζόμαστε για την εξουδετέρωση των υπαρχόντων ελευθέρων οξέων σε 10 γρ. ελαιολάδου, δηλαδή 11,0 ml λαδιού μας.
Για να είναι καλό το λάδι μας, πρέπει ο αριθμός οξύτητας να είναι μικρότερος από ένα. Η εξουδετέρωση γίνετε σε διάλυμα των 11,0 γρ. ελαιολάδου με ίσο όγκο ποσού 11,0 γρ. αιθυλικής αλκοόλης (οινοπνεύματος καθαρού).
Αν το ποσόν γραμμαρίων που καταναλώνονται για την εξουδετέρωση παρουσία δείκτη φαινολοφθαλεΐνης, 1-2% σε καθαρό οινοπνεύματος διάλυμα μέχρις να φανεί κυανέρυθρος-μωβ χρωματισμός, πολλαπλασιάσουμε επί 0,282, (μοριακό βάρος ελαϊκού οξέος = 282) έχουμε απευθείας την έκφραση οξύτητας του δείγματός μας σε ελαϊκό οξύ.

ΧΗΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΕΛΑΙΟΚΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2007-2008

ΧΗΜΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΓΓΕΛΗΣ - Χημικός
Πλάτωνος 13, Μεσσήνη Tηλ. -fax : 27220 24929
www.karagelis.gr
Ονοματεπώνυμο : ΜΠΑΛΙΩΤΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ
Διεύθυνση : ΑΓΙΑ ΣΩΤΗΡΑ
Τηλέφωνο : 27220 31961
Ημερομηνία : 4-12-07
Δείγματα : 1

ΧΗΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ
ΦΑΣΜΑΤΟΦΩΤΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΤΟ U.V.
Εξασθένιση του φωτός στα 232 nm K232= 1,31
Εξασθένιση του φωτός στα 270 nm K270= 0,101
ΔΚ=-0,0005
ΟΞΥΤΗΤΑ :0,19 % ελαϊκό οξύ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΥΠΕΡΟΞΕΙΔΙΩΝ
6,50 meq O2/kg. λάδι

ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΗ
Το ελαιόλαδο χαρακτηρίζεται :«εξαιρετικό παρθένο»

Η παραπάνω ανάλυση έγινε σε δείγμα που προσκόμισε στο εργαστήριο ο ενδιαφερόμενος
Ο χημικός - Γ.Α. Καραγγελής



CHEMICAL LABS - GIORGOS KARAGELIS - CHEMIST
PLATONOS 13, MESSINI
TEL.. -fax : 27220 24929
www.karagelis.gr
Name : THEODORE BALIOTIS
Αddress : AGIA SOTIRA – PETALIDI - MESSINIA
Phone : 27220 31961
Date : 12-4-07
Sample : 1

OIL CHEMICAL ANALYSIS
U.V. ANALYSIS
Light decay at 232 nm K232= 1,31
Light decay at 270 nm K270= 0,101
D K = -0,0005
Peroxide value
6,50 meq O2/kgr
ACIDITY
0,19 % oleic acid

-The oil is extra virgin (CEE 2568/91)

The analyst - G. Karagelis

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

Σε απόσταση 3km από τη θάλασσα και κοντά στο Πεταλίδι Μεσσηνίας βρίσκεται το χωριό Αγία Σωτήρα (Πέρα). Η περιοχή είναι ημιορεινή στους ανατολικούς πρόποδες του Λυκόδημου και σε υψόμετρο 120 – 180 μέτρα. Εκεί βρίσκονται οι ελαιοπερίβολα της οικογένειας Μπαλιώτη με μεγάλη παράδοση και εμπειρία στην παραγωγή του ελαιολάδου “εξαιρετικό παρθένο” – (extra virgin).

Όλες οι ελιές είναι της ποικιλίας “Κορωνέϊκη” - που αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό της Ελληνικής παραγωγής - οι οποίες μαζεύονται τέλος Νοεμβρίου.

Η καλλιέργεια και το μάζεμα του καρπού γίνονται με τις παραδοσιακές μεθόδους, και με μεγάλη προσοχή ώστε να διασφαλίζεται η άριστη ποιότητα.

Δεν χρησιμοποιούνται καθόλου φυτοφάρμακα, τα ζιζάνια καταστρέφονται με άροση και γίνεται απόλυτα λελογισμένη χρήση λιπασμάτων σε εξαιρετικά αραιά, χρονικά διαστήματα.

Το ελαιόλαδο είναι το γνωστό “αγουρόλαδο’’ και διακρίνεται για το βαθύ, χρυσοπράσινο χρώμα του και την γεμάτη φρουτώδη γεύση του, με το άρωμα του φρέσκου καρπού και με δείκτες πολύ κάτω των στάνταρς του “εξαιρετικά παρθένου”.

H παραγωγή του γίνεται μόνο με μηχανικές μεθόδους, με “έκθλιψη εν ψυχρώ” - σε πιστοποιημένο με HACCP και ISO 9001 ελαιοτριβείο - και χωρίς την προσθήκη νερού που βοηθάει στην άριστη ποιότητά του.

Το ελαιόλαδο αποθηκεύετε σε καθαρές ανοξείδωτες δεξαμενές, αεροστεγώς κλεισμένες, για ένα διάστημα ώστε να διαχωριστεί φυσικά η μούργα.

Κατόπιν συσκευάζεται σε δοχεία, με τάπες που καταστρέφονται στο πρώτο άνοιγμα, εξασφαλίζοντας έτσι την άριστη συντήρησή του.

• Η ποιοτική κατάταξη του ελαιόλαδου, γίνεται από πιστοποιημένο χημείο και σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
• ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ!!!!!!!!
  Για παραγγελίες: baliotis@otenet.gr
  ή τηλέφωνα: 27220 31961 και 6972325992 http://baliotis.blogspot.com

Για την επιτροπή αρδευομένων

Υπογράφουμε για να δημιουργηθεί επιτροπή αρδευομένων από την πηγή «Περαίϊκο Κεφαλόβρυσο».

• Επειδή από αυτή την πηγή εξαρτάται η ύπαρξη και η πρόοδος του χωριού μας και της περιοχής μας.
• Επειδή όταν εμείς και οι πρόγονοί μας την υπερασπιστήκαμε αποτελεσματικά ήμασταν πάντα ενωμένοι, υπεράνω προσωπικών μικροσυμφερόντων.
  
• Επειδή ξέρουμε ότι μόνο εμείς και κανένας άλλος, θα την υπερασπιστούμε τώρα και στο μέλλον.
  
• Επειδή νιώθουμε υπεύθυνοι για την κληρονομιά που μας ήρθε από τις προηγούμενες γενιές και προβληματιζόμαστε τι θα αφήσουμε στις επόμενες.
  
• Επειδή έχουμε κατανοήσει ότι παρά τις τυχόν διαφορετικές απόψεις που έχει ο καθένας, μας ενώνει η κοινή αγωνία για το μέλλον του τόπου μας και των παιδιών μας.
  

Η πολιτεία μας δίνει τη δυνατότητα να διαχειριστούμε εμείς αυτόν τον φυσικό πλούτο, με συγκρότηση νόμιμης – εκλεγμένης από το σύνολο των αρδευομένων - επιτροπής, η οποία θα αναγνωρίζεται απόλυτα από τη Νομαρχία και θα χρηματοδοτείται από αυτήν, ώστε να έχει την οικονομική αυτοτέλεια, για να αντιμετωπίζει τις τρέχουσες ανάγκες.

• Δεν αντιδικούμε και δεν ερχόμαστε σε αντιπαράθεση με κανέναν, ασκούμε το φυσικό μας δικαίωμα, όπως εκατοντάδες τοπικές κοινωνίες σε όλη την Ελλάδα.
  
• Θέλουμε συμμάχους μας και αρωγούς στην προσπάθειά μας την τοπική αυτοδιοίκηση (τοπικό συμβούλιο, Δήμο, Νομαρχία) – εξάλλου είναι οι πρώτοι και κύριοι αντιπρόσωποί μας - που εμείς τους εκλέξαμε. Μακριά όμως από μικροπολιτικές αντιπαραθέσεις και κοντόφθαλμα μικροσυμφέροντα.
  
• Δεν προκαταβάλουμε καμία απόφαση, όλες οι αποφάσεις θα παρθούν στα πλαίσια της επιτροπής από όλους τους αρδευόμενους με καθαρές και ανοιχτές διαδικασίες.
  
• Έτσι ο τρόπος χρέωσης των αρδευομένων π.χ. ρολόγια ή στρεμματιάτικα, η τιμή και άλλα θέματα, οικονομικά ή διαχείρισης του αρδευτικού, είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να αποφασιστεί από εμάς με βάση τις τρέχουσες ανάγκες, τις φυσικές συγκυρίες και την εμπειρία προηγούμενων περιόδων. Γνωρίζουμε ότι το αρδευτικό εφόσον δεν βαρύνεται με έξοδα ηλεκτρικού ρεύματος, με μια σωστή διαχείριση μπορεί να ανεβάσει κατά κόρον την οικονομική ωφέλεια των αρδευομένων.
  
• Σε κάθε περίπτωση τα τέλη άρδευσης θα πρέπει να είναι ανταποδοτικά και σε καμία περίπτωση το αρδευτικό δεν πρέπει να μετατραπεί σε εισπρακτικό μηχανισμό κανενός φορέα, είτε λέγετε δήμος είτε νομαρχία είτε οτιδήποτε άλλο.

  Πιστεύω ότι μια συνάντηση όλων των αρδευομένων θα βοηθούσε ώστε να αποσαφηνιστούν κάποια ερωτηματικά, να κατατεθούν όλες οι απόψεις και να προχωρήσουμε όλοι μαζί.

  Η δική μου υπογραφή στην παρούσα φάση έχει το νόημα της στήριξης της προσπάθειας για τη δημιουργία της επιτροπής και μόνον, χωρίς απολύτως καμία άλλη δέσμευση. Όλα τα ουσιαστικά ζητήματα θα συζητηθούν και θα παρθούν αποφάσεις μετά τη συγκρότηση της επιτροπής, και σύμφωνα με την αρχή της πλειοψηφίας, σε ανοικτές διαδικασίες.
  

Πιστεύω ότι ήμαστε σε θέση να διαχειριστούμε το μέλλον μας.
Σε κάθε περίπτωση αξίζει να δοκιμάσουμε τις δυνατότητές μας.


Αγία Σωτήρα 28/11/2007
Θοδωρής Αθανασίου Μπαλιώτης
Email: baliotis@otenet.gr , tabaliotis@pera.gr

** Οι παραπάνω θέσεις είναι ατομικές και εκφράζουν μόνο τον υπογράφοντα.

Baliotis blog έναρξη....

Αυτό είναι το ιστολόγιο του Μπαλιώτη θοδωρή.
Στην πορεία θα δούμε τι θα γράψουμε στο ιστολόγιο....
Για την ώρα καλή αρχή!!!!